Zijn meerwaarden uit beleggingen in cryptomunten steeds belastbaar in België als speculatieve inkomsten? Nee, dat is niet zo. Die meerwaarden kunnen immers belastingvrije privé inkomsten zijn. Naar aanleiding van een nieuwe vragenlijst* cryptomunten, bekendgemaakt op 13 januari 2022, vatten wij de fiscale basics vanuit het standpunt van de belegger graag voor u samen.
Wie belegt in cryptomunten, zoals bitcoin of ether, kan meerwaarden realiseren. In dat geval rijst meteen de vraag naar hun belastingregime. Voor wie vanuit belastingoogpunt rijksinwoner is, kunnen die meerwaarden in België belastbaar zijn in de personenbelasting. Als beleggen geen beroepsactiviteit is, en er dus geen sprake is van beroepsinkomsten, betekent dit nog niet dat deze meerwaarden belastingvrij zijn. Zij kunnen immers belast zijn als speculatieve inkomsten.
*In de vragenlijst van de Dienst Voorafgaande Beslissingen in fiscale zaken wordt gepolst naar het toepasselijke taxatieregime, indien een ruling wordt aangevraagd. Concreet worden vrijgestelde privé inkomsten vermeld (m.a.w. binnen de grenzen van de hierna vermelde ‘normale’ verrichtingen), diverse inkomsten (m.a.w. buiten de grenzen van onbelaste ‘normale’ verrichtingen) of beroepsinkomsten. FB-tax kan u adviseren om uit te maken of een ruling nuttig is.
Wanneer is er sprake van belastbare speculatieve inkomsten?
Speculatie is door de wet niet gedefinieerd. Volgens de belastingdienst betekent speculatie “een transactie met veel risico, waarbij men bij zich voordoende prijsstijging of prijsdaling kans op veel winst, maar ook op een groot verlies heeft.” Die vlag kan uiteraard vele ladingen dekken. Elke belegging, ook de onbelaste ‘normale’ verrichtingen, houdt in zekere mate een risico van winst of verlies in, en is dus niet gespeend van speculatieve bedoelingen. Verrichtingen met cryptogeld kunnen belastbare speculatieve inkomsten zijn, onder meer omwille van de notoire sterke waardeschommelingen ervan: er is een kans op grote winst, maar evenzeer op een groot verlies.
Deze inkomsten zijn belastbaar aan 33% (te verhogen met de gemeentebelasting van de gemeente waar u woont), tenzij zij voortkomen uit ‘normale’ verrichtingen van beheer van een privévermogen. In dat geval zijn die inkomsten in België onbelast.
Bestaan er richtinggevende criteria op basis waarvan transacties met cryptomunten de grenzen van het ‘normaal’ beheer mogelijk niet overschrijden? (en dus onbelast blijven)?
Ja, maar die criteria zijn richtinggevend en in geen geval beslissend. Of meerwaarden een belastbaar karakter hebben, hangt af van de feiten eigen aan de zaak. Geval per geval dus.
De Dienst Voorafgaande beslissingen in fiscale zaken heeft intussen al enkele rulings gepubliceerd over meerwaarden op cryptomunten. Hierbij werden volgende criteria in aanmerking genomen om in die specifieke gevallen te besluiten dat de grenzen van de onbelaste ‘normale’ verrichtingen van beheer van een privévermogen gerespecteerd werden:
- De belegger is nooit op enige manier actief geweest in de financiële sector en nooit betrokken geweest bij internationale betaalsystemen;
Dit betekent m.i. echter niet dat een medewerker van een bank niet, zoals elke andere persoon, als hobby zou kunnen beleggen in cryptomunten. Wel moet het m.i. uit de feiten duidelijk zijn dat het geen beroepsactiviteit is voor die persoon.
- De belegger is beroepsmatig nooit in contact geweest met cryptomunten;
- De investeringen werden gefinancierd met eigen gelden, er werden hiervoor geen leningen aangegaan;
- De investeringen in cryptomunten bedroegen slechts een beperkt deel van het roerend vermogen. De investeringen werden gedaan met de opgebouwde reserves;
- De belegger doet niet aan mining via een eigen mining rig of een mining pool en heeft niet geïnvesteerd in een cryptocurrency saving fund;
- De belegger kocht de cryptomunten niet via een geautomatiseerd proces of via automatische software;
- De belegger is niet actief op fora of blogs inzake cryptomunten, investeert niet in cryptomunten voor andere personen en doet geen beroep op professionelen uit de financiële en/of informaticasector voor zijn beleggingen in cryptomunten;
- De belegger past de “buy and hold”-strategie toe, de cryptomunten zijn sinds meerdere jaren in zijn bezit;
- De belegger heeft tot op heden nog geen cryptomunten verkocht;
- Er is geen sprake van een geheel van verrichtingen die voldoende talrijk en onderling verbonden zijn om een gewone en voortgezette bezigheid uit te maken en die, vallend buiten de grenzen van het normale beheer van een privévermogen, een beroepskarakter hebben.
De al vermelde vragenlijst behandelt deze en andere criteria. De antwoorden hierboven uit reeds afgegeven rulings, geven de denkrichting van de belastingdienst aan. U vindt de vragenlijst hier.
Samenvattend zou de al dan niet voorzichtigheid van de belegger als richtinggevend aangeduid kunnen worden.
Zijn grote meerwaarden uit cryptogeld wel steeds belastbaar?
Nee. De omvang van de meerwaarde hoeft m.i. niet bepalend te zijn voor belastbare speculatieve inkomsten. Even belangrijk is de vraag of de persoon een groot deel van zijn vermogen in cryptomunten belegde, dan wel slechts een beperkt deel (zie criterium 4 hierboven). Belangrijk is ook de vraag of de belastingplichtige enkel eigen middelen gebruikte, dan wel ook leende. Een voorzichtige belegger zal niet lenen om risicovol te beleggen.